در کتاب الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه‏السلام درباره علت اینکه گاهی بر انسان عطسه عارض می شود چنین آمده است : بدان که علّت عطسه آن است که خداوند ، چون بنده‏اى را نعمتى دهد و او سپاسگزارى بر آن را از یاد ببَرَد ، خداوند ، بادى بر او چیره میسازد که در تن وى میچرخد و سرانجام ، از سوراخ‏هاى بینى او بیرون میآید و شخص ، خداوند را بر آن عطسه ، سپاس گوید و خدا ، این سپاس گفتن را سپاس آن نعمت قرار میدهد . همچنین ، هیچ کس عطسه نمیکند ، مگر این که غذایش گوارا مى‏شود .ی
در حدیثی دیگر امام رضا (ع) عطسه را از جانب خداوند دانسته می فرماید: دهن دره از شیطان است و عطسه از خدای عزول جل است.
علامه مجلسی(ره) در تفسیر این کلام می نویسد: اینکه دهن دره را از جانب شیطان دانسته ، برای آن است که دهن دره بواسطۀ سنگینی بدن و پُری شکم و سستی و میل آن بخواب است، و مقصود حضرت باز داشتن مردمان از آنچه که باعث پدید آن دهن دره است ، می باشد.
مانند: پرخوری و سیری و مانند اینها که انسان را از طاعات سنگین کند و از انجام خیرات کسل نماید.
در کتاب عیون اخبار الرضا هم نقل شده است: در نامه‏اى که امام رضا (ع) به مأمون نوشت، فرمود: صلوات بر پیامبر (ص) در هر جا لازم است از جمله هنگام عطسه کردن و سر بریدن حیوانات و غیر آن.
در روایات نقل شده که پس از عطسه از خداوند طلب رحمت کنیم . در همین زمینه صفوان بن یحیى می گوید: در خدمت حضرت رضا علیه السلام بودم پس آنحضرت عطسه زد، من باو گفتم : « صلى اللّه علیک » دوباره عطسه زد من گفتم : « صلى اللّه علیک » براى سومین بار عطسه زد و من گفتم : « صلى اللّه علیک » و عرض کردم : اگر مانند شما (امام معصومى ) عطسه زد همانطور که ما بهم می گوییم « یرحمک الله » آنطور بگوئیم یا اینطور که من می گویم ؟ فرمود: چرا مگر نمی گوئى : « صلى اللّه على محمد و آله » ؟ عرض کردم : چرا، فرمود: (تو می گوئى )؟ « ارحم محمدا و آل محمد» یعنى پس از آنکه می گوئى : « صلى اللّه على محمد و آله » ، دنبالش می گوئى : « ارحم محمدا و آل محمد» و این هر دو طلب رحمت است بدو لفظ: یکى بلفظ « یرحمک الله » و دیگر بلفظ « ارحم محمدا و آل محمد» .

توصیه طب سنتی

درمان عطسه و آبریزش بینی
1- دو تا سه بار در روز دم کرده ی گیاهی طبیعی بنوشید تا آبریزش بینی شما قطع شود. یک لیوان آب را به همراه نعنا تازه، یک قاشق توت خشک، یک قاشق ریشه بومادران و یک چهارم قاشق فلفل، ۵ دقیقه بجوشانید. مواد را هم بزنید و بگذارید تا سرد شود. این دم کرده در ابتدا سبب آبریزش بینی می شود، مخصوصاً اگر برای اولین بار استفاده می کنید. اما علایم آبریزش بینی به زودی قطع می شود.

۲- یک زنجبیل تازه را به تکه های کوچکی تقسیم کنید. آن را به آرامی بجوید و آب بخورید. زنجبیل بدنتان را گرم می کند و گردش خون را افزایش می دهد و سبب تخلیه بینی می شود و علائم آبریزش بینی قطع خواهد شد. اگر این کار را دو یا سه بار در روز انجام دهید، آبریزش بینی را کنترل خواهید کرد.

۳- یک روش که برای قطع آبریزش بینی وجود دارد، اسپری بینی است. وقتی بینی اذیت می شود پیام هایی به مغز می دهد تا خون بیشتری را به رگ های بینی بفرستد. در نتیجه رگ های خونی متورم می شوند و راه ورود هوا را از بینی می بندند.

۴- نوشیدن آب و مایعات به شما کمک میکند زیرا وقتی که آبریزش بینی دارید دچار کمبود آب می شوید. پس به مقدار کافی آب بنوشید تا دچار کمبود آب بدن نشوید.

۵- روش دیگر برای مرطوب نگه داشتن بینی استفاده از بخور سرد می باشد. دستگاه بخور را هر چند مدت یک بار تمیز کنید.

۶- با آب گرم دوش بگیرید و در بخار آب گرم عمیقا نفس بکشید تا بخار آب وارد مجاری تنفسی شود و اگر برایتان امکان ندارد که دوش آب گرم بگیرید ظرف آبی را بجوشانید و سر خود را با پارچه ای بپوشانید و روی ظرف آب جوش بگیرید تا بتوانید بخار آب را تنفس کنید.

۷- استفاده از روغن اسطوخدوس اصل ، به این روش که با انگشت کوچک مقداری از روغن رابه پیشانی و داخل بینی مالش می دهیم(صبح و شب هنگام خواب).

۸- مقداری سیاه دانه را روی آتش ریخته ودود آن را به آرامی تنفس میکنیم(برای افراد ،دارای بیماری آسم توصیه نمی شود)

۹- نتایج بررسی پژوهشگران دانشگاه گاتینگن در آلمان نشان می دهد،استفاده از اسفنج آغشته به بوتاکس به مدت نیم ساعت در روز باعث بهبود درد، آبریزش بینی و عطسه در مبتلایان به التهاب بینی می شود

-